Çocuklarda görülen diş travmaları
Diş travmaları; çocukluk çağında görülebilen önemli sağlık problemlerindendir. Diş travmaları, yeni yürümeye başlayan 1-3 yaş ve okul çağı dönemi olan 7-10 yaş arasındaki çocuklarda daha fazla görülmektedir. Bu travmalardan en çok etkilenen dişler üst ön-kesici dişlerdir.
Diş travmalarının şekli ve büyüklüğü nasıl olursa olsun, çocuklarda bilinç kaybı, kanama, kusma, bulantı, konuşma zorlukları gibi genel sağlık problemi var ise en kısa sürede bir hastanenin acil servisine götürülmelidir. Eğer hastanın genel durumu iyiyse en kısa sürede mutlaka bir diş hekimine, mümkünse bir pedodontiste (çocuk diş hekimi) başvurulması gerekmektedir.
Özellikle diş kırığı ve dişin tamamen yerinden çıkması gibi komplike diş travmalarında, travmanın meydana gelmesiyle diş doktoruna başvuru zamanı arasında geçen süre ile dişin ya da kırık parçanın getiriliş şekli büyük önem taşımaktadır. Yerinden çıkan diş görünür bir yerdeyse, dişin kök kısmına dokunmadan tutularak temiz su ile yıkanmalıdır. Sonrasında diş, süt içerisine koyularak mümkün olan en kısa sürede (bir saat içerisinde) diş hekimine başvurulmalıdır. Diş kırıklarında ise kırılan parça temiz su ile yıkanarak süt içinde en kısa zamanda hekime ulaştırılmalıdır. Kırık diş parçaları genellikle kırık parçanın durumuna göre dolgu malzemeleri ile yapıştırılabilmektedir. Kırık parça bulunamadığında, kayıp diş dokusu bazı malzemelerle tamamlanabilmektedir.
Eğer diş yerinden çıkmamış, fakat sallanıyor ise dişi daha fazla travmatize etmemek amacıyla asla dokunulmamalıdır. Sallanan dişler 1-4 hafta süreyle sabitlenmektedir. Bu süre içinde travmaya uğrayan diş zorlanmamalı, ısırma ve koparma hareketi yapılmamalı, yiyecekler arka dişlere küçük parçalar halinde paylaştırılıp yenmelidir.
Travma sonrası, olası zararlardan korunmak için ailenin mümkün olduğunca sakin olması gerekir. Ailenin, çocukda var olan sistemik rahatsızlıkları, tıbbi geçmişi, allerji durumu, travmanın meydana geliş şekli ve saati, tetanoz aşısının en son ne zaman yapıldığı gibi konularda diş hekimini doğru bilgilendirmesi büyük önem taşımaktadır.